از هرمز تا سهیلی؛ نباید تجربه‌ی تلخ هرمز تکرار شود


امیرارسلان عامری؛ بنیانگذار و مدیرعامل استارتاپ جامُش

ثبت جهانی روستای سهیلی قشم، خبر خوشی است برای جنوب و برای همه‌ی کسانی که به آینده‌ی گردشگری پایدار در ایران امید دارند. سهیلی با طبیعت منحصربه‌فرد، مردمی مهمان‌نواز و موقعیت ویژه‌اش در دل جنگل‌های حرا، حالا در مرکز توجه جهانی قرار گرفته است. اما این افتخار، در کنار غرور، مسئولیت بزرگی هم با خود دارد.

ما پیش‌تر در جزیره‌ی هرمز شاهد تجربه‌ای متفاوت بودیم؛ تجربه‌ای که با اشتیاق گردشگری آغاز شد اما به‌دلیل نبود برنامه‌ریزی محیط‌زیستی و مشارکت اجتماعی، به یکی از نمونه‌های تلخ توسعه‌ی ناپایدار در جنوب کشور تبدیل شد. انباشت زباله، ساخت‌وسازهای بی‌ضابطه، و فشار بر منابع طبیعی، هرمز را از بهشت رنگ‌ها به جزیره‌ای خسته و نگران بدل کرد. این تجربه برای ما تنها حسرت نبود، بلکه انگیزه‌ای شد برای جست‌وجوی مدلی تازه از توسعه‌ی گردشگری.

بر همین اساس، در استارتاپ جامُش طرحی نو طراحی شد؛ پروژه‌ای با عنوان «نخستین جزیره سبز ایران» که قرار است در جزیره‌ی هرمز اجرا شود. هدف این پروژه بازآفرینی رابطه‌ی انسان، طبیعت و گردشگری بر پایه‌ی نوآوری اجتماعی و همکاری واقعی جامعه‌ی محلی است.

در این مدل، فناوری در خدمت مردم است، نه برعکس. آموزش تفکیک پسماند، بازیافت خلاقانه‌ی مواد، گردشگری آموزشی، و احیای صنایع‌دستی بومی از بخش‌های کلیدی آن است.

این پروژه هنوز در مرحله‌ی اجرای تدریجی قرار دارد، اما پیام آن روشن است؛ می‌توان از دلِ شکست‌های محیط‌زیستی، الگوهای نو ساخت؛ می‌توان از دل بحران، فرهنگ پایداری را پرورش داد و درست همین‌جا، تجربه‌ی هرمز به سهیلی معنا می‌دهد.

ثبت جهانی سهیلی پایان نیست؛ آغاز مسئولیتی تازه است

سهیلی امروز در آغاز راهی قرار دارد که هرمز سال‌ها پیش پیمود، اما می‌تواند سرنوشتی متفاوت رقم بزند. اگر مدیران منطقه آزاد قشم، جامعه‌ی محلی و فعالان گردشگری با رویکرد نوآوری اجتماعی و پایش محیط‌زیستی پیش بروند، سهیلی نه‌تنها از آسیب مصون می‌ماند، بلکه به الگویی الهام‌بخش برای کل جنوب ایران تبدیل می‌شود. ثبت جهانی سهیلی پایان نیست؛ آغاز مسئولیتی تازه است؛ مسئولیت در قبال زمین، مردم، و آینده‌ای که از ما به میراث خواهد ماند. اگر با خرد جمعی و احترام به طبیعت حرکت کنیم، سهیلی می‌تواند روایت تازه‌ای از امید در خلیج فارس باشد. روایتی که از هرمز آغاز شد، اما در سهیلی به بلوغ می‌رسد.

درباره‌ی پروژه‌ی «نخستین جزیره سبز ایران»

پروژه‌ی «نخستین جزیره سبز ایران» ابتکاری از استارتاپ جامُش است که با هدف ایجاد الگوی بومی گردشگری پایدار در جزیره‌ی هرمز طراحی شده است. در این طرح، مجموعه‌ای از اقدامات آموزشی، فناورانه و اجتماعی در دست اجراست تا رابطه‌ی میان گردشگری و محیط‌زیست به‌صورت عملی بازتعریف شود. محورهای اصلی پروژه عبارت‌اند از: مدیریت پسماند و بازیافت خلاقانه در همکاری با جامعه‌ی محلی، آموزش گردشگری مسئولانه به راهنمایان و بازدیدکنندگان، توانمندسازی زنان و جوانان از طریق صنایع‌دستی پایدار و مشاغل سبز، پایش زیست‌محیطی و داده‌محور برای سنجش اثرات گردشگری بر اکوسیستم.

هدف نهایی پروژه، تبدیل هرمز به نخستین نمونه‌ی ایرانی از یک «مقصد گردشگری سبز» است؛ جایی که مردم، فناوری و طبیعت، نه در تقابل، که در همکاری با یکدیگر زندگی می‌کنند.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *