روز 22 آوریل برابر با سوم اردیبهشت، روز جهانی زمین پاک است و هفته اول اردیبهشت ماه را در کشور ما هفته زمین پاک نامیده اند. سالانه میلیاردها نفر در سراسر دنیا این فرصت زیبا را قدر دانسته و برای گرامیداشت طبیعت و ترویج آگاهی زیست محیطی، اقدامات پسندیده ای انجام می دهند.
روز زمین پاک از سال 1970 آغاز شد و بیش از 50 سال است که جهانیان هر ساله با یک موضوع زیست محیطی خاص به استقبال آن می روند.
در سال 2024 هدف بزرگترین کمپین زیست محیطی جهان (روز زمین پاک) مبارزه با آلودگی پلاستیکی و کاهش 60درصدی تولید پلاستیک تا سال 2040 است و مردم جهان با موضوع «سیاره در برابر پلاستیک» به استقبال این روز می روند؛ امسال در کشور ما برنامه های هفته زمین پاک با شعار «مشارکت مردم، ایران در برابر پلاستیک و نجات زمین» برگزار می شود.
طبق گزارش سازمان ملل متحد، سالانه 430 میلیون تن پلاستیک در جهان تولید می شود که اگر اقدامات اساسی برای مبارزه با آن صورت نگیرد، این رقم همچنان در حال رشد عجیبی است. تجزیه پلاستیک ها به ذرات بسیار ریز (میکروپلاستیک) در طبیعت و راه پیدا کردن آن ها به غذای انسان، واقعیت تکان دهنده ماجراست که سلامتی ما و نسل های بعد از ما را با خطر جدی مواجه می کند.
امسال مردم دنیا به روش های مختلفی در روز زمین پاک مشارکت می کنند؛ پیوستن به رویدادهای پاکسازی، حذف پلاستیک های یکبار مصرف، بازیافت پلاستیک ها و پایان دادن به مُد سریع از اقدامات آگاهانه ای است که می توان امسال انجام داد؛ در ادامه در مورد هر یک از آن ها توضیح می دهم.
در کشور ما، کمپین ها و رویدادهای مختلفی برای پاکسازی محیط زیست در هفته زمین پاک برگزار می شود که می توان به آن ها پیوست. برخی شرکت ها نیز در راستای مسئولیت اجتماعی خود برنامه ها یا پویش هایی به همین منظور برگزار می کنند.
حدود یک سوم پلاستیک های تولید شده در جهان از نوع یکبار مصرف هستند. بنابراین؛ حذف تدریجی پلاستیک های یکبار مصرف شامل کیسه های فروشگاه ها، ظروف غذا و بطری های آب و جایگزین کردن محصولات قابل استفاده مجدد توسط هر فرد یا کسب و کار می تواند قدم مهمی برای داشتن زمینی پاک باشد.
هرچند همیشه توصیه کردیم که تا حد امکان محصولات پلاستیکی تولید و مصرف نشود. اما اگر ناگزیر به مصرف به پلاستیک شدید؛ پلاستیک های قابل بازیافت خود را تفکیک و از بازیافت آن ها اطمینان پیدا کنید.
صنعت پوشاک یکی از آلاینده ترین صنایع جهان است؛ در فست مُد یا مدُ سریع، تولید لباس با هزینه کم و سرعت بالا انجام می شود که منجر به مصرف بیش از حد منابع و تولید حجم زیادی از ضایعات نساجی می شود. افزایش آلودگی آب و انتشار کربن از تاثیرات منفی مُد سریع بر محیط زیست است. تقاضا برای تولید به شدت بالاست و تولید پوشاک از سال 2000 دو برابر شده است. در فست مد، لباس های ارزان قیمت که از مواد مصنوعی بی کیفیت تولید شده اند؛ مقدار قابل توجهی میکروپلاستیک در محیط تولید می کنند. ترجیح مد پایدار به فست مد و تولید لباس های با کیفیت بالا و از جنس الیاف طبیعی می تواند منجر به کاهش تولید زباله و بهبود محیط زیست شود.